5. Hukuk Dairesi         2022/12866 E.  ,  2022/15317 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 2. İş ile Ankara 60. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, iş kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
... 2. İş Mahkemesince, davacının dava tarihi itibarıyla ikametgahı ... İli, Kılıçdede İlçesi olup, davalı Metron Yapı Proje İnşaat Taahhüt Ticaret ve Beton Sanayi A.Ş.'nin adresinin "Çankaya/ Ankara" olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 60. İş Mahkemesince, ikametgâh adresi ... olan davacının HMK'nın 16. maddesindeki seçimlik hakkını yerleşim yerinde dava açarak kullandığı, davacının bu seçim hakkının genel yetki kuralına ve işçinin korunması temel ilkesi gereğince işçilerin çalışmalarından doğan alacak ve tazminat haklarını en az giderle ve mümkün olan süratle elde etmelerine ilişkin yoruma da uygun olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Her mahkemenin yargı yetkisi, belirli bir coğrafî bölge ile sınırlandırılarak yargı çevreleri oluşturulmuştur. Medenî yargılama alanında görev yapan mahkemelerin yetkisi, Anayasa'nın 142. maddesine uygun olarak, HMK'nın 5. maddesinde düzenlenmiştir. Diğer taraftan, bu Kanun dışında, özel kanunlardaki yetkiye ilişkin kuralların, kesin yetki kuralı olarak öngörülmediği takdirde genel yetki kuralı ile beraber seçimlik bir yetki kuralı oluşturacağı hususuna yer verilerek; özel kanunlardaki yetkiye ilişkin hükümler saklı tutulmuştur.

7036 sayılı Kanun'un 6. maddesinde, iş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkemenin öncelikle, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu, davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, ayrıca iş kazasından doğan tazminat davalarında, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, iş mahkemelerinin yetkilerine ilişkin olarak diğer kanunlarda yer alan hükümlerin saklı tutulduğu, bunun yanında bu madde hükümlerine aykırı yetki sözleşmelerinin de geçersiz olduğu düzenlenmiştir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
Birden fazla mahkemenin yetkili bulunduğu somut olayda, davacının yetkili mahkeme konusundaki seçimlik hakkını, kendi yerleşim yeri olan ... 2. İş Mahkemesinde dava açarak kullanmasının, 7036 sayılı Kanun'da düzenlenen yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın ... 2. İş Mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince ... 2. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.