T.C.

YARGITAY

1. HUKUK DAİRESİ

2017/4045 E.  ,  2017/5332 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ECRİMİSİL

Taraflar arasında görülen ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, paydaşlar arası ecrimisil isteğine ilişkindir.

Davacı, paydaşı olduğu 2559 ve 2580 parsel sayılı zeytinlik vasfındaki taşınmazlar ile 511 parsel sayılı mandalina bahçesi vasfındaki taşınmazın davalılar tarafından kullanıldığını ileri sürerek 2010, 2011 ve 2012 yıllarında elde edilen ürünlerin karşılığı olarak payına düşen toplam 1500-TL ecrimisil bedelinin davalılardan yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalılar davaya konu zeytinlik vasfındaki taşınmazların kendi kullanımlarında olmadığını, davacının 511 parsel sayılı taşınmazı kullanmak istediğini ise kendilerine bildirmediğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.

Mahkemece, dava konusu 511 parsel sayılı taşınmazın davalılar tarafından kullanıldığı, diğer taşınmazların davalıların kullanımında olduğunun ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiştir.

Hemen belirtilmelidir ki, mirasbırakanın ölüm tarihi dikkate alınarak 2011 ve 2012 yılları için ecrimisile hükmedilmesinde ve çekişme konusu 2559 ve 2580 parsel sayılı zeytinlik vasfındaki taşınmazların davalılar tarafından kullanıldığı ispatlanamadığından bu taşınmazlara yönelik olarak davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Davacının temyiz itirazı yerinde değildir. Reddine.
Davalıların temyiz itirazlarına gelince; dava konu taşınmazlarda taraflar paydaştırlar. Paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan her zaman payına vaki elatmanın önlenilmesini ve/veya ecrimisil isteyebilir. Elbirliği mülkiyetinde de paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine ecrimisil davası açabilir.

Öte yandan, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçeleri bilimsel verilere ve HMK'nın 266 vd. maddelerine uygun olmalıdır.
Bu nedenle, özellikle tarım arazilerinin haksız kullanımı nedeniyle ürün esasına göre talep varsa, bu konudaki resmi veriler getirtilmeli, taşınmazın bulunduğu bölgede ekilen tarım ürünlerinin neler olduğu tarım il veya ilçe müdürlüğünden sorulmalı, ekildiği bildirilen ürünlerin ecrimisil talep edilen yıllara göre birim fiyatları ve dekara verim değerleri, hal müdürlüğünden ilgili dönem için birim fiyatlar getirtilmeli, bölgede münavebeli ekim yapılıp yapılmadığı, taşınmazın nadasa bırakılıp bırakılmadığı tespit edilmelidir. 

Ne var ki; mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hükme yeterli ve elverişli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.

Şöyle ki, hükme esas alınan 8.5.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda 511 parsel üzerinde bulunan zeytin ve mandalina ağaçlarının ... Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü'nün verilerine göre 2 yıllık ecrimisil bedeli 11.114-TL hesaplanmış, davalı tanıkları beyanlarında mirasbırakanın 511 parsele baraj suyunun henüz gelmediği dönemde deniz suyu taşıdığını ve mandalina bahçesinin bu sebeple kuruduğunu belirtmişler, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/270 Esas sayılı dosyasında aldırılan 11.12.2013 tarihli bilirkişi raporunda da taşınmazda önceki yıllarda sulama imkânlarının kısıtlı olmasından dolayı yeterince gelişim gösterememiş düşük verimli mandalina ağaçlarının bulunduğu belirtilerek ... İl Tarım Müdürlüğü'nün verilerine göre 2 yıllık ecrimsil bedeli 5.628-TL olarak hesaplanmıştır. 

Hâl böyle olunca, uzman bilirkişi heyeti ile birlikte yeniden keşif yapılarak taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların cinsi, arazinin sulanma şekli ve bunun verime etkisi gözetilerek ekildiği bildirilen ürünlerin ecrimisil talep edilen yıllara ait münavebe verileri İl Tarım Müdürlüğünden getirtilerek net gelir metoduna göre ecrimisilin hesaplanması, önceki raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi ve hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken çelişkili raporlardan birisine itibar edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru değildir.

Davalıların bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenlerle (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK'un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 12/10/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.