T.C.

       SAKARYA

1. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/917

KARAR NO:2018/836

DAVACI : SAMİ KOLAÇ

VEKİLİ : AV. MUSA ADIYAMAN  

Yenidoğan Mah. Fabrika Cad. 796.Sk.N:3   Merkez/SAKARYA

DAVALI : SAKARYA VALİLİĞİ - SAKARYA

VEKİLİ : AV.   

Sakarya Defterdarlığı Muhakemat Müdürlüğü  Merkez/SAKARYA

DAVANIN ÖZETİ : 

667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan ...............A.Ş'ye ait  ait okulların temizlik ihalesini alan şirkette işçi olarak çalışan davacı tarafından; işçilik alacaklarının  ödenmesi istemiyle yapılan 06/10/2017 tarihli  başvurunun reddine ilişkin 17/10/2017 tarih ve 61289699-000-10560 sayılı Sakarya Valiliği Defterdarlık KHK İşlemleri Bürosu  işleminin; ..............'ye ait ............Kolejinde temizlik işlerini ihale ile alan ...........Gıd. San. Ve Tic. Ltd. Şti'nin işçisi olarak  24/06/2008-07/07/2015 tarihleri arasında çalıştığı, iş akdinin haksız olarak feshedildiği, fesih sonrası hizmet akdinden doğan alacakların tahsili amacıyla Sakarya 1. İş Mahkemesinde E:2016/18 esasına kayden alacak davası açıldığı, açılan davanın  ..................'nin OHAL kapsamında çıkarılan KHK ile kapatılarak malvarlığı Maliye Hazinesine devredildiğinden bahisle .............A.Ş yönünden 675 sayılı KHK'nın 16/1 maddesi ve 670 Sayılı KHK'nın 5. maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle reddedildiği, asıl işveren sıfatı bulunan ......... A.Ş'den işçilik alacağı olduğu, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali ile Sakarya 1. İş Mahkemesi'nin 26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararı ile hüküm altına alınan işçilik alacaklarının yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ :

Benzer konuda Van 1. İdare Mahkemesi'nin 06.01.2017 tarih ve E:2016/2073, K:2017/43 sayılı kararı ile davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verildiği, Erzurum Bölge İdare Mahkemesi'nin 05.10.2017 tarih ve E:2017/1003, K:2017/1309 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun reddine karar verildiği, bu hususunda dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK  MİLLETİ  ADINA:

Karar veren Sakarya 1. İdare Mahkemesi'nce dava dosyası incelenerek işin esası hakkında  gereği  düşünüldü:

Dava, 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan ....... A.Ş'ye ait  ait okulların temizlik ihalesini alan şirkette işçi olarak çalışan davacı tarafından; işçilik alacaklarının  ödenmesi istemiyle yapılan 06/10/2017 tarihli  başvurunun reddine ilişkin 17/10/2017 tarih ve 61289699-000-10560 sayılı Sakarya Valiliği Defterdarlık KHK İşlemleri Bürosu  işleminin iptali ile  Sakarya 1. İş Mahkemesinin 26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararında hüküm altına alınan işçilik alacaklarının yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. maddesi; "Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı belirlenen;a) Ekli (I) sayılı listede yer alan özel sağlık kurum ve kuruluşları,b) Ekli (II) sayılı listede yer alan özel öğretim kurum ve kuruluşları ile özel öğrenci yurtları ve pansiyonları,c) Ekli (III) sayılı listede yer alan vakıf ve dernekler ile bunların iktisadi işletmeleri,ç) Ekli (IV) sayılı listede yer alan vakıf yükseköğretim kurumları,d) Ekli (V) sayılı listede yer alan sendika, federasyon ve konfederasyonlar,kapatılmıştır. Kapatılan vakıfların her türlü taşınır ve taşınmazları ile her türlü mal varlığı, alacak ve hakları, belge ve evrakı Vakıflar Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilmiş sayılır.

Kapatılan vakıf yükseköğretim kurumlarının sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ve kapatılan diğer kurum ve kuruluşlara ait olan taşınırlar ile her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına, her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Birinci fıkrada sayılanların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden bir hak ve talepte bulunulamaz. Devire ilişkin işlemler ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle ilgisine göre Maliye Bakanlığı veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir." hükmündedir.

670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Devir işlemlerine ilişkin tedbirler" başlıklı 5. maddesinde "20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan Kanun Hükmünde Kararnameler gereğince kapatılan ve Vakıflar Genel Müdürlüğüne veya Hazineye devredilen kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanallarının her türlü taşınır, taşınmaz, malvarlığı, alacak ve hakları ile belge ve evraklarının (devralınan varlık);  her türlü tespit işlemini yapmaya, kapsamını belirlemeye, idare etmeye, avans dahil her türlü alacak, senet, çek ve diğer kıymetli evraka ilişkin olarak dava ve icra takibi ile diğer her türlü işlemi yapmaya, devralınan varlıklarla ilgili olup kanaat getirici defter, kayıt ve belgelerle tevsik edilen borç ve yükümlülükleri tespite ve hiçbir şekilde devralınan varlıkların değerini geçmemesi, ek mali külfet getirmemesi, kefaletten doğmaması ve Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY)'ne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmayan kişilerle gerçek mal veya hizmet ilişkisine dayanması şartıyla bu varlıkların değerlendirilmesi suretiyle bunları uygun bir takvim dahilinde ödemeye, kapatılan kurum ve kuruluşların taahhüt ve garanti ettiği ancak vermediği mal ve hizmet bedellerinin ödemesini durdurmaya veya ödemeye, tahsili mümkün olmadığı anlaşılan veya tahsilinde ve takibinde yarar bulunmayan hak ve alacaklar ile taahhüt ve garantilerin tahsilinden vazgeçmeye, her türlü sulh işlemini yapmaya, devralınan varlıklarla ilişkili kredi veya gerçek bir mal veya hizmet ilişkisine dayanan borçlar nedeniyle konulmuş ve daha önce kaldırılmış takyidatları kredinin veya borcun ödenebilmesini sağlamak amacıyla kaldırıldığı andaki koşullarla tekrar koydurmaya ve ihyaya, menkul rehinleri dikkate almaya, devralınan varlıklara konulan takyidatların sınırlarını belirlemeye ve kaldırmaya, finansal kiralama dahil sözleşmelerin feshine veya devamına karar vermeye, devralınan varlıkların idaresi, değerlendirilmesi, elden çıkarılması için gerekli her türlü tedbiri almaya,  gerektiğinde devralınan varlıkların tasfiyesi veya satışı amacıyla uygun görülen kamu kurum ve kuruluşlarına devretmeye, devir kapsamında olmadığı belirlenen varlıkları iadeye, kapatılanların gerçek kişiye ait olması halinde devralınacak varlıkların kapsamını belirlemeye, tereddütleri gidermeye, uygulamaları yönlendirmeye, bütün bu işlemleri yapmak amacıyla usul ve esasları belirlemeye, vakıflar yönünden Vakıflar Genel Müdürlüğü, diğerleri yönünden Maliye Bakanlığı yetkilidir. ...(4) Birinci fıkra kapsamında tespite konu edilebilecek borç ve yükümlülüklere ilişkin olarak hak iddiasında bulunanlarca bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış günlük hak düşürücü süre içerisinde ilgili idaresine kanaat getirici defter, kayıt ve belgelerle müracaat edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak kapatma işlemlerinde ise altmış günlük süre kapatma tarihinden itibaren başlar.(5) Borçların ödenmesinde; malvarlığının aynından doğan vergi borçları, rehinli alacaklar, çalışanların sigorta primleri, kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay gibi borçlar, enerji, iletişim ve su kullanım borçları, çeşidine bakılmaksızın beşyüz Türk Lirasını geçmeyen borçlar ve diğerleri şeklinde sıralama esas alınır." hükmü yer almaktadır.

675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Dava ve takip usulü" başlıklı 16. Maddesinde; "(2) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve iflas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır. (3) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine  Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile  icra ve iflas takipleri hakkında, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartlarının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir. (4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz." kuralına yer verilmiş bulunmaktadır.

4857 sayılı İş Kanununun 2/6. maddesinde; "Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş  aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide   asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden  alt  işveren  ile  birlikte  sorumludur." şeklindeki düzenlemeyle asıl işveren  alt  işveren  ilişkisi  tanımlanmış, asıl  işverenin  alt  işverenle  birlikte  sorumlu  olduğu   belirtilmiştir. 

Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan .......... A.Ş'ye ait.... Kolejinde temizlik ihalesi işini alan .......Turz Sey. Gıd. San. Ve Tic. Ltd. Şti'nin işçisi olarak  24/06/2008-07/07/2015  tarihleri arasında çalıştığı, iş akdinin haksız fesh dildiğinden bahisle işçilik alacakları için Sakarya 1. İş Mahkemesinde açılan davanın  26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286  sayılı kararı ile  .....yönünden  675 sayılı KHK'nın 16/1 maddesi ve 670 Sayılı KHK'nın 5. maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle reddedildiği,  aynı KHK'nın 16/4 maddesi uyarınca, hükmedilen alacakların tarafına ödenmesi istemiyle yapılan 06/10/2017 tarihli  başvurunun   17/10/2017 tarih ve 61289699-000-10560 sayılı Sakarya Valiliği Defterdarlık KHK İşlemleri Bürosu  işlemi ile reddedilmesi üzerine bu işlemin iptali ile Sakarya 1. İş Mahkemesinin 26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararında hüküm altına alınan işçilik alacaklarının yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Olayda; Sakarya 1. İş Mahkemesinin  26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararında özetle; "SGK hizmet cetveli ve kurum kayıtlarının tetkikinden davacının 24/06/2008- 05/07/2015 tarihleri arasında davalı .....Turz.Sey.Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti. nezdinde diğer davalı .... A.Ş'nin işyerinde bekçi olarak çalışmış olduğunun tespit edildiği, SGK kayıtları, tanık beyanları ve dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek davalılardan ........şirketinin alt işveren, diğer davalı ............İşletmelerinin asıl işveren olarak davacının hizmet sözleşmesine bağlı hak ve alacaklarından birlikte sorumlu olduklarının kabul edildiği,  davalılardan ....Turizm Seyahat Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti yönünden açılan davanın kabülüne, brüt 8.952,87-TL kıdem tazminatı tutarının fesih tarihi olan 05/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikde bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, brüt 2.377,02-TL ihbar tazminatı tutarının 500,00-TL brüt kısmına dava tarihi olan 12/01/2016 tarihinden itibaren, bakiye kalan 1.877,02-TL brüt kısmına ıslah tarihi olan 29/08/2016 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanarak bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, taleple bağlı kalınarak brüt 21.718,23-TL fazla mesai ücret alacağı tutarının 3000,00-TL brüt kısmına dava tarihi olan 12/01/2016 tarihinden itibaren, bakiye alan 18.718,23-TL brüt kısmına ıslah tarihi olan 29/08/2016 tarihinden itibaren en  yüksek banka mevduat  faizi uygulanarak bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, taleple bağlı kalınarak brüt 540,39-TL ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı tutarının 200,00-TL brüt kısmına dava tarihi olan 12/01/2016 tarihinden itibaren, bakiye kalan 340,39-TL brüt kısmına ıslah tarihi olan 29/08/2016 tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi uygulanarak bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine" karar verildiği, Mahkememizin 31.01.2018 tarihli Ara Kararı ile davalı idareden "Davacı tarafından işçilik alacaklarının ödenmesi istemiyle yapılan 06/10/2017 tarihli  başvurunun reddine ilişkin 17/10/2017 tarih ve 61289699-000-10560 sayılı Sakarya Valiliği Defterdarlık KHK İşlemleri Bürosu işleminin nihai bir işlem mi olduğu yoksa yeni bir işlem tesis edilip edilmeyeceği hususlarının açıklanmasının" istenildiği, 28.02.2018 havale tarihli cevabi yazıda dava konusu işlemin nihai bir işlem olduğunun belirtildiği görülmüştür. 

Bu durumda,......... A.Ş'nin 667 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılarak Hazineye devredildiği, Sakarya 1. İş Mahkemesince SGK kayıtları ile tanık beyanlarından davalı idareye devredilen ..........ile  .......Turz.Sey.Gıda San.ve Tic.Ltd.Şti. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu,  İş Mahkemesince bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, fazla mesai ile  ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı olmak üzere toplam 33.588,51-TL'nin hüküm altına alındığı, alt işveren nezdinde çalışan davacı işçinin ödenmeyen işçilik alacaklarından alt işveren ile birlikte asıl işverenin de müştereken ve mütesilsilen sorumlu olduğu anlaşılmakla dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamıştır.    

Öte yandan; dava konusu işlem hukuka aykırı bulunduğundan ve idarenin hukuka aykırı işlemi nedeniyle davacının, yoksun kaldığı parasal  haklarının kendisine ödenmesi Anayasa'nın amir hükmü olduğundan, bu işlem nedeniyle yoksun kalınan Sakarya 1. İş Mahkemesi'nin 26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararında hüküm altına alınan işçilik alacaklarının davalı idareye başvuru tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte  ödenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle,dava konusu işlemin iptaline, dava konusu işlem nedeniyle yoksun kaldığı Sakarya 1. İş Mahkemesinin 26.09.2017 tarih  ve E:2016/18, K:2017/286 sayılı kararında hüküm altına alınan işçilik alacaklarının davalı idareye başvuru tarihinden(06.10.2017) itibaren yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine, aşağıda dökümü yapılan 134,40-TL  yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca belirlenen .........-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,  kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 (otuz)  gün içerisinde İstanbul Bölge İdare Mahkemesi'ne istinaf yolu açık olmak üzere, 10/10/2018 tarihinde  karar verildi.  

                                                                               HAKİM