9. Hukuk Dairesi 2015/36198 E. , 2019/6533 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, davacının davalı şirketin bölge işyerinde 15.07.1999-30.11.2011 tarihleri arasında “Ekip Lideri ve Satış Yöneticisi” olarak çalıştığını, bölgesini ülke birincisi yaptığını ancak yeni atanan bölge yöneticisi ile sorunlar yaşamaya başladığını, yöneticisinin aşağılayıcı, moral bozucu sözleri nedeniyle ekibinin dağıldığını, yaşadığı tüm sıkıntıları üst yöneticilerine aktarmasına rağmen bir çözüm bulunmadığını, müvekkiline yıldırma politikası uygulandığını, bu nedenle işten ayrılmak zorunda kaldığını, işverenden kaynaklanan işten ayrılma nedeniyle müvekkiline kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmesi gerektiğini, ayrıca müvekkiline doğum (süt) izinlerinin kullandırılmadığını ve bu sürelere ait ücretlerinin de ödenmediğini, işyerinde çalışma saatleri 08.30-17.30 olmasına rağmen müvekkilinin geç saatlere kadar çalıştığını, haftada 2-3 kez şehir dışına gönderildiğini, yaptığı fazla çalışmaların karşılığının ve hafta tatili ile genel tatil günlerindeki çalışmaları karşılığının verilmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, yol ve yemek ücretlerinin ve asgari geçim indirimlerinin ödenmediğini, iş seyahati esnasında geçirdiği kaza sonucu 3 ay istirahat aldığını, SGK tarafından davacıya ödenen 8.538,00 TL

işsizlik ödeneğinin de davalı şirketçe geri alındığını iddia ederek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, doğum izni ücreti, işsizlik ödeneği alacağı, yol ücreti, yemek ücreti, asgari geçim indirimi, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, davacının ücret taleplerini kabul etmemekle birlikte bu kalemler için zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacının 1999 yılında Başak Hayat unvanlı başka bir şirkette çalıştığını ve iş sözleşmesi 30.04.2000 tarihinde feshedilip tüm yasal haklarının ödendiğini, davacı ile davalı şirket arasında iş ilişkisinin 01.05.2000 tarihinde kurulduğunu, ilgili belgelerde işe girişinin sehven 1999 olarak yazıldığını, davacının istifaya zorlandığı yolundaki iddialarının gerçek olmadığını, davacının istifa ettiğini, dava açmak için 3 yıl gibi uzun süre beklenmesinin daha önce istifa iradesi olduğunu gösterdiğini, kendisine kötü muamele yapılıyor olsaydı davacının haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebileceğini, yıllık izinlerini kullandığını ve işten ayrılma sırasında bakiye yıllık izin ücretinin ödendiğini, yol ücretlerinin ve asgari geçim indirimi tutarlarının ücret bordroları ile her ay düzenli olarak ödendiğini, yemek yardımının her ay düzenli olarak yemek kartına yüklenmek suretiyle yapıldığını, davacı tarafın geçici iş göremezlik ödeneği ile işsizlik ödeneği kavramlarını karıştırdığını, davalı şirketin işsizlik ödeneği alacağının muhatabı olmadığını, davacının 22.09.2008-12.01.2009 tarihleri arasında istirahatli olduğunu ve SGK tarafından kendisine 8.538,00 TL geçici iş göremezlik ödeneğinin ödendiğini, davacıya raporlu olduğu sürede ücretleri tam olarak ödendiği için işverenin İş Yasası’nın 48. maddesi gereği bu ödeneği geri alma hakkının bulunduğunu, davacının iş kazası geçirmediğini, ilgili raporlarda geçirdiği kazadan söz edilmediğini, fazla çalışma ücreti alacağının olmadığını, aksi takdirde satış primleri ve bonus ödemelerinin fazla çalışma alacağından mahsup edilmesi gerektiğini, süt izni kullandırılmadığı iddiasının doğru olmadığını, hafta tatili ve genel tatil günlerinde çalışmadığını, istifa eden davacının

müvekkili şirketi ibra ettiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı yasal süresi içinde taraf vekilleri temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-Davacı işçinin fazla çalışma ücretinin hesabı ve primlerin fazla çalışmadan mahsup edilip edilmeyeceği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.

Hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışan işçilerin yevmiyelerinin miktarı günlük çalışma süresine bağlı olup, ne kadar çok çalışırsa yevmiye artacağından çalışılan tüm saatlerin normal ücreti yevmiye içerisinde alındığından fazla çalışma ücretinin zamsız tutarının yevmiyenin içinde ödendiği kabul edilerek fazla çalışma ücretinin sadece %50 zamlı kısmı hesaplanıp hüküm altına alınmalıdır.

Somut uyuşmazlıkta, davacıya ödenen başarı priminin günlük çalışma saatine bağlı olmayıp, altında çalışan işçilerin performansına göre belirlendiği anlaşılmakla, başarı priminin fazla mesai ücreti alacağından mahsubu hatalıdır. Başarı primi fazla mesai alacağından mahsup edilecek bir alacak türü değildir.

Mahkemece yapılacak iş, bu primler mahsup edilmeksizin ve de davacının normal çalışma saat ücretinin 1,5 katı olarak fazla çalışmanın hesaplanıp hüküm altına alınmasından ibarettir.

Yukarıda açıklanan hususları göz ardı eden mahkeme kararı hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

F) Sonuç:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 25/03/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.