17. Hukuk Dairesi 2016/5203 E. , 2019/3866 K.

 

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalılar ... ve ...Genel Sigorta A.Ş. vekilleri tarafından talep edilmiş, davalı ... vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 13.3.2019 Çarşamba günü davacı vekili Av. ... ile davalı ... vekili Av. ... geldi. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:


-K A R A R-


Davacı vekili, 27.06.2011 tarihinde, davalılardan ...'in murisi ... idaresindeki davalı ... şirketine trafik sigortalı aracın, yaya kaldırımında yürümekte olan davacının eşine çarpması sonucunda, müvekkilinin eşinin yaşamını yitirdiğini, davalı ...'ın araç maliki olduğunu ve kaza esnasında araçta bulunduğunu, sürücü...'nın tam kusurlu olduğunu belirterek, belirsiz alacak davası olarak, 2.500,00 TL maddi (destekten yoksun kalma, cenaze nakil, merasim ve defin giderleri) ve 50.000,00 TL manevi tazminatın (davalı ... maddi tazminattan sorumlu olmak kaydı ile) kaza tarihinden itibaren faizi ile davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiş, talebini destekten yoksun kalma ve cenaze gideri olarak 1.069.413,87 TL olarak ıslah etmiştir.


Davalı ... ve sigorta şirketi vekilleri davanın reddini savunmuşlardır.


Mahkemece, davalılar ...Genel Sigorta A.Ş. ve ... aleyhine açılan maddi tazminat davasının kabulü ile; 1.069.413,87 TL maddi tazmintanın (davalı ... açısından dava tarihinden faiz işletilmek ve poliçe limitiyle sorumlu olmak kaydıyla) 27/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ...Genel Sigorta A.Ş. ve ...'dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davalı ... aleyhine açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 20.000,00 TL manevi tazminatın 27/06/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'dan alınarak davacıya verilmesine, davalılar Sebahattin ve Zuhal aleyhine açılan davanın (mirasın reddi nedeniyle) reddine karar verilmiş; hüküm davacı ile davalı ... ve sigorta şirketi vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.


Dava, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.


Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;


1-BK'nın 47. maddesindeki (6098 sayılı TBK m. 56) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek, tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı'nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.


Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri gözönünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)


Yukarıda belirtilen hususlar ve olay tarihi, tarafların kusur durumları, olayın meydana geliş şekli gibi hususlar da dikkate alındığında, davacı için takdir edilen manevi tazminatın az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.


Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden;


2-Davalı ..., poliçe limiti dahilinde tazminattan sorumlu tutulduğuna göre, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları B.2.b maddesi uyarınca, harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin de sorumlu olduğu tazminata oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, tamamından sorumluluğuna karar verilmesi doğru değildir.


Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden;


3-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.


4-A) Davacı vekili, dava dilekçesinde davacının muris eşinin, vatandaşı olduğu ve ikamet ettiği Hollanda'da sürücü kursu işlettiği, sürücü kursunda kendisi dışında başka çalışan olmadığı, desteğin fikri ve bedeni katkısı ile kursun işletildiği, vefatı ile gelirin sona erdiği belirtilmiş ve kursun gelirlerine ilişkin belgeler dilekçe ekinde ibraz edilmiştir.


Mahkemece, desteğin geliri hususu araştırılmış, .... Mahkemesi'nde idari eleman olarak görev yapan davacının ... Mahkemesi huzurunda şahit sıfatı ile verdiği yeminli beyanı ve ekindeki (dava dilekçesi ekinde de sunulan belgeler) belgelerin tercümeleri esas alınarak, hesap bilirkişi raporu ile tespit ve davacı vekili tarafından ıslah edilen, destekten yoksun kalma tazminatına karar verilmiştir. Desteğin gelirinin araştırıldığı, ancak, desteğin işlettiği sürücü okulunun başka bir kişi tarafından işletilip işletilemeyeceğinin, destek niteliğinde birinin çalıştırılıp çalıştırılamayacağının, dolayısıyla sürücü kursu gelirinin en azından belirli bir miktarının elde edilip edilemeyeceğinin ilgili ülke mevzuatı da gözetilmek suretiyle araştırılmadığı (davacının beyanı ile yetinildiği) anlaşılmakla, bu araştırma yapılmak suretiyle, destek niteliğinde birinin çalıştırılmasının mümkün bulunmadığının anlaşılması halinde kabul edildiği şekilde karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme nedeniyle yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.


4-B) Yine dava dilekçesinde ve davacının ....Mahkemesi huzurunda şahit sıfatı ile verdiği beyanında, desteğin anne ve babasının hayatta olduğu ve desteğin kendilerine baktığı ve ilgilendiği belirtilmekle, destekten yoksun kalma zararı hesaplanırken, desteğin ölüm tarihinde hayatta olan anne ve babasına pay ayrılmaksızın, tüm payın destek ve eşi arasında paylaştırılması da doğru olmamıştır.


4-C) Destekten yoksun kalma zararı hesaplanırken, desteğin aktif dönem - pasif dönem ayrımı yapılmaksızın yaşamı boyunca tespit edilen geliri elde edeceği varsayılarak hesaplama yapılmıştır. Kazanılmış haklarda gözetilerek ilgili ülke mevzuatı araştırılıp tartışılarak, PMF yaşam tablosu ve pasif dönemde ilgili ülkedeki asgari ücret esas alınmak suretiyle hesap yapılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi de doğru görülmemiştir.


5-Yargıtay'ın yerleşik uygulamaları gereği davalı taraf davacının meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacının kendi milli değerlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderlerin v.s gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine yönelik istemin reddi gerekirken bu taleplerin de içinde bulunduğu meblağın toplamı üzerinden belirlenen rakama göre yüksek miktarda cenaze ve defin giderine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.


SONUÇ: Yukarıda (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin, (4-A-B-C) ve (5) numaralı bentlerde açılanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ...'a verilmesine, 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... Genel Sigorta A.Ş. yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalılar ... ve ...Genel Sigorta A.Ş.'ye geri verilmesine 01/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

10 Nisan 2020 Cuma
© 2024 AS-Hukuk Tüm Hakları Saklıdır.